11/4
van de inhuldiging van Graaf Engelbert van Nassau
en Johanna van Polanen als Heer en Vrouwe van de
stad, destijds woonachtig in het Kasteel van Breda.
Bracht dit kasteel Breda zijn voornaamheid en aanzien,
het was er tevens oorzaak van, dat Breda bij herhaling
werd belegerd.
De meest bekende herovering van de stad speelde zich
af in het jaar 1590, toen Turfschipper Adriaan van Ber
gen de bekende list met het turfschip uitvoerde. Solda
ten, verborgen onder de opgestapelde turf, heroverden
het kasteel, nadat Adriaan van Bergen door het Span
jaardsgat was binnengevaren en speelden het op die
wijze in handen van de commandant van Maurits' troe
pen Charles de Héraugière.
Het Spanjaardsgat vindt men, goedbewaard, nabij de
Haven. Twee lage geschutstorens, de Granaat- en Dui-
ventoren genaamd, flankeren de waterpoort. De torens
stammen uit 1509 en doen momenteel dienst als kapel
voor godsdienstoefeningen, ten behoeve van de cadetten
van de Koninklijke Militaire Academie, welke thans in
dit kasteel gevestigd is.
Andere, zeker vermeldenswaardige, goedbewaarde over
blijfselen uit vroeger tijden zijn:
Het Kasteel Bouvigne, nabij het Mastbosch. Een kas
teeltje, dat zijn naam ontleent aan het middeleeuws
Brabantse woord „bouverije". dat laag weidegebied be
tekent. Het kasteel moet rond 1612 gebouwd zijn door
Johan Baptist Keermans, ridder en eerste raadsheer van
Philips Willem van Oranje, oudste zoon van Willem de
Zwijger.
Het Begijnhof, gesticht in 1240 door Machteld van Diest,
huisvrouwe van Godevaert IV, gelegen aan de Catha-
rinastraat, het enige nog door begijntjes bewoonde Be
gijnhof van Nederland.
Ongetwijfeld het meest markante in het stadsbeeld van
Breda is de Grote Kerk, met zijn toren van 97,70 m.
hoogte. Gebouwd in de periode 14001548, is zij één van
de fraaiste voorbeelden van gotische architectuur.
Na het exterieur van deze kerk bezichtigd te hebben
moet men zeker ook het interieur gaan bekijken.
Hier vindt men o. m. het in albast uitgevoerde praal
graf van Graaf Engelbert II van Nassau, een natuur
stenen altaar met drieluik (1550), een eiken koorhek
(15671581), de koorbanken (1535), de koperen doop
vont (1540) en de preekstoel (1640).
Laten wij evenwel de geschiedenis voor wat zij is en
bepalen wij ons tot het heden.
Breda geldt in velerlei opzichten als interessante woon-
en verblijfsstad.
Herinnert de binnenstad, met zijn Bourgondische Grote
Markt, merendeels aan het verleden, de buitenwijken
getuigen van gezonde opvattingen van moderne bouw
kunst.
Wat in de buitenwijken het eerst opvalt is de ruime
wijze waarop e. e. a. is opgezet. Plantsoenen, parken en
groenstroken onderbreken de bebouwing en geven de
bewoner licht en lucht en de kinderen de benodigde
speelruimte.
De bewering, dat men in grotere steden dreigt te ver
stikken geldt zeker niet voor Breda.
En al zou men de ruimte in de woonwijken te eng
vinden dan is er nog de bijzonder fraaie omgeving.
Slechts weinig steden in Nederland zullen zich kunnen
beroemen op een zo uitgestrekt areaal van bossen in
de directe omgeving. In totaal omvat het bosgebied, dat
direct aan de bebouwingsgrens ligt 4800 ha.
In alle jaargetijden is het een lust te wandelen door b. v.
het Mastbosch, Liesbosch, Ulvenhoutsebos, Annabos,
Chaamsebos, e. a. Voor de automobilist zijn brede lanen
geasphalteerd, terwijl vele picknickplaatsen voor de ver
pozingzoekenden zijn aangelegd.
De Stadsschouwburg, aan het van Coothplein, mag dan
gevestigd zijn in een pand, dat meer dan 100 jaar oud
is, de uitvoeringen welke er plaatsvinden zijn echt wel
van deze tijd. Alhoewel ook in Breda plannen bestaan
voor de bouw van een nieuwe moderne schouwburg zal
men het erover eens zijn, dat ook dit intieme theater
zijn charme's bezit. Met zijn 770 zitplaatsen en aange
paste modernisering is het voor vele en gelukkig hoe
langer hoe meer Bredanaars en mensen van buiten
de stad het onderkomen voor een avondje uit.
In het Cultureel Centrum „De Beyerd", aan de Bosch
straat, gevestigd in een voormalig oudemannen-, later
pesthuis, worden tentoonstellingen gehouden, terwijl
het centrum onlangs de beschikking kreeg over een
modern (vestzak-) bioscooptheater met circa 200 zit
plaatsen. Speciale aandacht wordt hier besteed aan de
avan'.-garde-films. Ingmar Bergmann b. v. is hier kind
aan huis.
In een stad als deze heeft men uiteraard ook de nodige
aandacht besteed aan sportbeoefening. Voorbeelden
hiervan zijn het in 1965 gereed gekomen recreatiebad
„Wolfslaar", gelegen op een prachtig landgoed; de sport
hal welke in 1966 gereed komt en dan gerekend zal kun
nen worden tot de modernste van Nederland; de tennis
banen, de mogelijkheid tot paardrijden; de 18-hole golf
link op enkele kilometers van Breda; de vele sport
velden, etc.
In dit kader moet zeker ook worden vermeld de Bruns
wick Bowling. Volautomatisch worden hier 16 banen
bediend, waarop men deze uit Amerika overgewaaide
doch van oorsprong nederlandse sport kan beoe-
Naar te Breda algemeen gehoopt wordt zal binnen af
zienbare tijd gestart kunnen worden met de bouw van
een congres- en tentoonstellingscentrum, dat tot de
modernste van Nederland gerekend zal kunnen worden.
Op het ogenblik wordt bovendien de laatste hand gelegd
aan de eerste, overdekte, ondergrondse parkeergarage
van Nederland, plaats biedend aan 300 auto's.
In een stad, met een dergelijke accommodatie voor leven,
wonen en werken, moet ook de toerist zich thuis voelen.
Dit wordt dan ook overduidelijk in de praktijk bewezen.
Vele duizenden toeristen bezoeken Breda voor kortere
of langere tijd.
Uiteraard speelt hierin het feit, dat Breda gelegen is aan
een knooppunt van belangrijke wegen, een voorname rol.
De belangrijkheid van dit bezoek wordt wel het best
geilluslreerd door het feit, dat Breda als tweede stad
in Nederland binnenkort zal beschikken over twee
motels; de 2000 hotel- en pensionbedden waarover de
stad beschikt; de goede accommodatie in de restaurant
sector, etc.
Aan de groei van het vreemdelingenverkeer in Breda
zijn uiteraard de activiteiten van de plaatselijke VVV
niet vreemd.
Wordt van hieruit Breda naar buiten „verkocht", deze
zelfde instelling is tevens een vraagbaak voor stadgeno
ten. Om slechts enkele punten te noemen waarvoor men
bij de VW Breda terecht kan: